Bilaketaren emaitzak - Weber, Max

Max Weber

Maximilian Weber (Erfurt, Alemania, 1864ko apirilaren 21a - Munich, 1920ko ekainaren 14a) soziologo eta ekonomialari alemaniarra izan zen, soziologia moderno antipositibistaren sortzailetzat hartzen dena. Marx-en ideia batzuk (hala nola historiari buruzko ikuspegi materialista eta klase arteko borrokaren garrantzia) zorrotz kritikatu zituen.

Soziologiaren aita pontetako bat izan arren, Karl Marx, Auguste Comte eta Émile Durkheimekin batera, Weberrek ez zuen inoiz bere burua soziologotzat ikusi, historialaritzat baizik;​ haren ustez, soziologia eta historia bi enpresa konbergenteak ziren. Hala ere, 1920an, bere bizitzaren amaieran, Robert Liefmann ekonomialariari gutun batean idatzi zion: «Azkenean soziologo bihurtu banaiz (halakoa baita ofizialki nire lanbidea), oraindik bizirik dagoen kontzeptu kolektiboen mamua exorzizatzeko da, batez ere».

Bere lanik garrantzitsuenak erlijioaren soziologiarekin eta gobernuarekin lotzen dira, baina ekonomiaren arloan ere asko idatzi zuen. Bere obrarik ezagunena ''Etika protestantea eta kapitalismoaren izpiritua'' da, non puritanismo protestantearen eta kapitalismoaren sorreraren arteko harremana aztertu baitzuen. Weber-ek klase sozialei buruzko ikuspegi pluralista defendatu zuen. Ikuspegi horren oinarrian, bereizketa garrantzitsu bat dago, jabetzako klaseen eta ''lorpen'' (erdiespen) klaseen artekoa hain zuzen. Jakina, gizarte kapitalista batean, jabetzak garrantzia handia du klase posizioa definitzeko, Marx-ek erakutsi zuenez. Baina jabetzarik ez dutenen artean, desberdintasun nabarmenak daude, pertsona horiek merkatuan eskain ditzaketen zerbitzuei begira (kualifikazioak eta horiek monopolizatzeko ahalmena). Kapitalismo modernoan, hezkuntza-sisteman lortutako kualifikazioek garrantzia handia hartzen dute. ''Ekonomia eta gizartea'' bilduma, 1921etik 1922ra, hil ondoren, argitaratua, bere ideia eta kontzeptuen batuketa osoena eta sistematikoena da.

Soziologiarentzat, beste funtsezko obra bat ''Zientzia lanbide gisa. Politika lanbide gisa'' da. Bertan, arrazionaltasun karismatikoen garrantzia azpimarratu zuen, eta estatua biolentziaren monopolioa duen erakunde gisa definitu.

Weberrek argudiatu zuen erlijioa izan zela mendebaldeko eta ekialdeko kulturen garapenean eragin zuten alderdi garrantzitsuenetako bat. Bere beste lan ospetsu batean, ''Politika bokazio gisa'' (1919), Weberrek honela definitu zuen estatua: indarkeria legitimoaren eta hertsatzeko bitartekoen monopolioa duen entitatea definizio hori funtsezkoa izan zen mendebaldeko zientzia politiko modernoaren azterketan. Wikipediatik informazioa lortu