Bilaketaren emaitzak - Smith, Adam

Adam Smith

Adam Smith (Kirkcaldy, 1723ko ekainaren 16a ^greg./ekainaren 5a^jul. - Edinburgh, 1790eko uztailaren 17a) ekonomialari eta filosofo eskoziarra izan zen. Ekonomia politikoaren pentsamenduaren aitzindari izan zen eta giltzarri izan zen Eskoziar Ilustrazioan. "Ekonomiaren Aita" edo "Kapitalismoaren Aita" ezizenez maiz aipatua, bi lan klasiko idatzi zituen: ''The Theory of Moral Sentiments'' (''Sentimendu moralen teoria'', 1759) eta ''An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations'' (''Nazioen aberastasunaren izaerari eta kausei buruzko ikerketa'', 1776). Azken hori, sarritan ''Nazioen aberastasuna'' izenarekin laburtua, bere maisulantzat hartzen da, eta ekonomia sistema global gisa eta diziplina akademiko gisa tratatzen duen lehen lan modernotzat. Smithek ez du azaltzen aberastasunaren eta boterearen banaketa Jainkoaren borondatearen arabera, eta aitzitik, faktore naturalak, politikoak, sozialak, ekonomikoak, juridikoak, ingurumenekoak eta teknologikoak eta horien arteko elkarreraginak aipatzen ditu. Beste teoria ekonomiko batzuen artean, Smithek erabateko abantailaz zuen ideia azaldu zuen idazlanak.

Smithek gizarte filosofia ikasi zuen Glasgowko Unibertsitatean eta Oxfordeko Balliol Collegen. John Snell eskoziako herrikideak sortutako beken onuradun izan zen lehen ikasleetako bat izan zen. Lizentziatu ondoren, hainbat hitzaldi publiko egin zituen Edinburgoko Unibertsitatean, eta David Humerekin elkarlanean aritu zen Eskoziako Ilustrazioan. Smithek katedra bat lortu zuen Glasgown, filosofia morala irakatsiz, eta, denbora horretan, ''Sentimendu moralen teoria'' idatzi eta argitaratu zuen. Bere bizitzako azken urteetan, Europan zehar bidaiatzeko aukera eman zion tutore-postua onartu zuen, eta bertan bere garaiko beste lider intelektual batzuk ezagutu zituen.

Merkatu nazionalak eta merkatariak babesteko politika bateratuaren aurrean, inportazioak minimizatuz eta esportazioak maximizatuz, merkantilismo gisa ezagutu zena, Smithek merkatu librearen teoria ekonomiko klasikoaren oinarriak ezarri zituen. ''Nazioen Aberastasuna'' ekonomiaren diziplina akademiko modernoaren aitzindari izan zen. Lan honetan eta beste batzuetan, lanaren zatiketa kontzeptua garatu zuen, eta azaldu zuen berekoikeri arrazionalak eta lehiak oparotasun ekonomikoa ekar dezaketela. Smith polemikoa izan zen bere garaian eta Horace Walpole bezalako idazleek maiz satirizatu zuten bere planteamendu orokorra eta estiloa. Wikipediatik informazioa lortu