Arama Sonuçları - Hume, David

David Hume

| doğum_yeri = Edinburgh, İskoçya | ölüm_tarihi = | ölüm_yeri = Edinburgh, İskoçya | ölüm_nedeni = | çağ = 18. yüzyıl felsefesi | bölge = Batı felsefesi | okul_gelenek = Doğalcılık, kuşkuculuk, deneycilik, İskoç Aydınlanması, Klasik liberalizm | ilgi_alanları = Epistemoloji, metafizik, zihin felsefesi, etik, siyaset felsefesi, estetik, din felsefesi, klasik iktisat | önemli_fikirleri = Nedensellik problemi, ''bundle theory'', indüksiyon, olan-olması gereken sorunu, yarar | etkilendikleri = Locke, Descartes, Berkeley, Hobbes, Hutcheson, Newton, Leibniz, Epicurus, Cicero, Malebranche, Ashley-Cooper, Sextus Empiricus, Pyrrho | etkiledikleri = Smith, Ferguson, Kant, Bentham, Madison, Hamilton, Schopenhauer, Spir, Comte, Mill, Baron d'Holbach, Darwin, Huxley, James, Russell, Einstein, Popper, Ayer, Mackie, Chomsky, Blackburn, Dennett, Fodor | imza = | imza_alt = }} David Hume (; doğum adı David Home; – 25 Ağustos 1776), deneycilik, felsefi şüphecilik ve metafiziksel natüralizm alanlarındaki son derece etkili sistemiyle tanınan İskoç filozof, tarihçi, ekonomist ve deneme yazarıydı. ''İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme'' (1739–40) adlı eseriyle başlayarak Hume, insan doğasının psikolojik temellerini inceleyen doğalcı bir insan bilimi oluşturmaya çalıştı. John Locke'u izleyerek doğuştan gelen fikirlerin varlığını reddetti ve tüm insan bilgisinin yalnızca deneyimden kaynaklandığı sonucuna vardı. Bu yaklaşım, onu Francis Bacon, Thomas Hobbes, John Locke ve George Berkeley ile birlikte deneyci filozoflar arasında konumlandırır.

Hume, tümevarımsal akıl yürütmenin ve nedensellik inancının rasyonel olarak temellendirilemeyeceğini savundu; onlara yalnızca alışkanlık ve zihinsel süreçlerin yol açtığını öne sürdü. Bir olayın başka bir olaya neden olduğunu aslında hiçbir zaman algılamayız, yalnızca olayların "sürekli ardışıklığını" (''constant conjunction'') deneyimleriz. Bu tümevarım problemi, geçmiş deneyimlerden nedensel çıkarımlar yapabilmek için geleceğin geçmişe benzeyeceği varsayımını önkabul etmeyi gerektirir; ancak bu metafizik önkabulün kendisi önceki deneyimlere dayandırılamaz.

Felsefi rasyonalistlere karşı çıkan Hume, insan davranışını yönetenin akıl değil tutkular olduğunu savunmuş ve meşhur ifadesiyle "Akıl, tutkuların kölesidir ve öyle de olmalıdır" demiştir. Aynı zamanda bir duygucu (''sentimentalist'') olan Hume, ahlakın soyut ilkelerden değil duygu veya hislerden türediğini savundu. Ahlaki olgulara doğalcı açıklamalar getirme konusunda erken bir bağlılık gösterdi ve Avrupa felsefesi tarihçileri tarafından, bir olgu ifadesinin tek başına ne yapılması gerektiğine dair normatif bir sonuca asla ulaştıramayacağı fikrini (olan-olması gereken sorunu) ilk kez net bir şekilde ortaya koyan kişi olarak kabul edilir.

Hume, insanların "ben" kavramına dair gerçek bir anlayışa sahip olduğunu reddederek yalnızca bir duyumlar demeti deneyimlediğimizi ve benliğin, fikirlerin çağrışımıyla birbirine bağlanan bu algılar demetinden ibaret olduğunu öne sürdü. Bağdaşırcı nitelikteki özgür irade teorisinde, nedensel belirlenimciliği insan özgürlüğüyle tamamen bağdaşır görür. Onun din felsefesi, özellikle mucizeleri reddetmesi ve Tanrı'nın varlığına yönelik tasarım kanıtını eleştirmesi, dönemi için oldukça tartışmalıydı. Hume, faydacılık, mantıksal pozitivizm, bilim felsefesi, erken analitik felsefe, bilişsel bilim, teoloji gibi alanları ve pek çok düşünürü etkileyen bir miras bıraktı. Immanuel Kant, Hume'u kendisini "dogmatik uykusundan" uyandıran ilham kaynağı olarak gösterdi. Yukarıdaki bilgiler Wikipedia'dan alınmıştır
Sonuçları Daraltın
  1. 1

    Philosophical historian / Yazar: Hume David

    Baskı/Yayın Bilgisi 1965
    Kitap
  2. 2

    An enquiry concerning human understanding / Yazar: Hume, David

    Baskı/Yayın Bilgisi 1993
    Kitap
  3. 3

    An enquiry concerning human understanding / Yazar: Hume, David

    Baskı/Yayın Bilgisi 2007
    Kitap
  4. 4

    Dialogues concerning natural religion : and, the natural history of religion / Yazar: Hume, David

    Baskı/Yayın Bilgisi 1993
    Kitap
  5. 5

    Selected essays / Yazar: Hume, David

    Baskı/Yayın Bilgisi 1993
    Kitap
  6. 6

    Dialogues concerning natural religion / Yazar: Hume, David

    Baskı/Yayın Bilgisi 1948
    Kitap
  7. 7
  8. 8
  9. 9

    An Enquiry concerning human understanding Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2000
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  10. 10

    Of essay writing Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  11. 11

    Of the delicacy of taste and passion Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  12. 12

    Of the liberty of the press Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  13. 13
  14. 14

    Of the rise and progress of the arts and sciences Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  15. 15

    Of superstition and enthusiasm Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  16. 16

    Of tragedy Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  17. 17

    A letter from a gentleman to his friend in Edinburgh Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  18. 18

    Of the standard of taste Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  19. 19

    The natural history of religion 1757 / Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap
  20. 20

    Dialogues concerning natural religion Yazar: Hume, David, 1711-1776

    Baskı/Yayın Bilgisi 2001
    An electronic book accessible through the World Wide Web; click to view
    Elektronik Ekitap